تعريف انگيزه در روانشناسي به شناخت دقيق معني انگيزه كمك زيادي مي كند. قبلا در سايت ويكي روان گفتيم كه پاسخ به سوال انگيزه چيست خود جواب سوال چطور انگيزه پيدا كنيم است چون ماهيت انگيزه را آشكار مي كند.
خب برخي نظريه هاي انگيزشي كاملا بي فايده هستند. اما برخي از اين نظريه ها كاربردي و راه گشا هستند و به ما نشان مي دهند كه چگونه مي توانيم رفتار هاي انگيزشي را ايجاد كنيم.
اما پيش از همه اينها بايد بدانيم كه انگيزه چيست و به چه كاري ميآيد؟
منبع : انگيزه در روانشناسي
تعريف انگيزه چيست ؟
اين مقاله روي نظريه هاي كاربردي، و آن چه را كه لازم است بدانيم، بحث مي كند.
همچنين دانستن اين كه انگيزه چيست و ۸ منبع اصلي كه مي توانند ما را تحريك كنند نيز مطالبي را ارائه مي دهد.
انگيزه همان تلاش كردن، نوعي تمايل و انرژي دروني است كه فرد براي فعال كردن و حفظ رفتار خود براي رسيدن به هدف به كار مي گيرد
واژه انگيزه، به معناي آمال، نيازها، آرزوها و آن چه را كه انسان مي خواهد يا نيرويي است كه در درون افراد در حال حركت است.
اين روندي است كه براي تحريك كردن مردم به جهت دستيابي به اهداف اقداماتي را انجام مي دهند.
در زمينه اهداف كار، عوامل رواني باعث تحريك رفتار مردم مي شود.
- تمايل به پول
- موفقيت
- شناختن
- رضايت شغلي
- كار گروهي و غيره
يكي از مهم ترين وظايف مديريتي، ايجاد تمايل بين كاركنان است تا بتوانند بهترين توانايي ها را داشته باشند
بنابراين نقش يك رهبر ايجاد علاقه به عملكرد كاركنان در مشاغل خودشان است.
پيشنهاد مي كنيم مقاله راه هاي حفظ انگيزه را در سايت روانشناسي ويكي روان حتما مطالعه كنيد.
انواع انگيزه در روانشناسي كدامند؟
همانطور كه به بررسي تعريف انگيزه در روانشناسي پرداختيم بايد انواع انگيزه را هم ذكر كنيم.
به طور كلي انگيزه در روانشناسي به دو نوع تقسيم مي شود.
- انگيزه هاي دروني
- انگيزه هاي بيروني
انواع انگيزه هاي دروني
اين نوع از انواع انگيزه توسط ميل و خواست دروني افراد ايجاد مي شوند.
براي مثال فردي به نام محمد براي رسيدن به هدفي كه براي او بسيار مهم است در خود انگيزه ايجاد مي كند.
اين انگيزه ها مي توانند تصوير سازي هاي بعد از رسيدن به هدف باشند و يا هر موضوع ديگر.
انواع انگيزه هاي بيروني
بر خلاف انواع دروني، انگيزه هاي خارجي توسط عاملي بيروني در فرد ايجاد مي شوند.
براي نمونه محمد توسط همسرش تحت فشار قرار مي گيرد كه ورزش را شروع كند چون جديدا تناسب اندامش را از دست داده است.
اين فشار رواني همسر محمد، نوعي انگيزه بيروني است تا او دوباره ورزش را شروع كند و به اندام مورد نظرش دست پيدا كند.
چون اين انگيزه توسط نيرويي بيروني اعمال شده است پس از انواع انگيزه بيروني مي باشد.
از اين به بعد تمام انواع انگيزه در زير يكي از زير مجموعه هاي انگيزه هاي بيروني و دروني قرار ميگيرند.
انگيزه تشويقي
اين نوع انگيزه بر اساس جايزه و تشويق بنا شده است.
بر اين اساس وقتي فردي دستاوردي كسب مي كند مورد تشويق قرار ميگيرد و جايزه اي به تو تعلق خواهد گرفت.
چون بعد از رسيدن به هدفي خاص دستاوردي در انتظار فرد مورد نظر است، انگيزه تشويقي يكي از قوي ترين انواع انگيزه در روانشناسي مي باشد.
خيل از والدين در مورد فرزندان خود از انگيزه تشويقي استفاده مي كنند.
انگيزه اجتنابي
بر خلاف انگيزه تشويقي اين نوع از انواع انگيزه بر اساس ترس و تنبيه طراحي مي شود.
فرض كنيد والدين براي فرزندشان هدفي تعيين مي كنند، اگر او به اين اهداف نرسد او مورد معاخذه قرار خواهد گرفت و احتمالا امتيازاتي را از دست مي دهد.
براي مثال اگر در درس رياضي نمره اي كمتر از ۱۸ بگيرد ديگر نمي تواند با دوستانش فوتبال بازي كند.
اين نوع انگيزه معمولا از انگيزه تشويقي قوي تر است اما بار معنايي منفي زيادي دارد و فشار زيادي را به فرد مورد نظر وارد مي كند.
انگيزه بر اساس دستاورد
اين نوع از انواع انگيزه در روانشناسي معمولا در ادارات و شركت ها ديده مي شود.
فرد يا گروهي كه وظيفه انجام كارهايي را در مجموعه دارند، بر اساس دستاوردهاي خود مورد تشويق قرار مي گيرند و احتمالا به پله هاي بالاتر ترفيع خواهند يافت.
براي مثال بخش فروش در شركتي خصوصي اگر بيشتر بفروشد، حق الزمه بيشتري دريافت مي كند و به رتبه هاي بالاتر مديريتي ارتقا خواهد يافت.
اين نوع انگيزه در هر موردي قابل استفاده است و ماهيتي مانند بازي دارد.
انگيزه قدرت محور
انگيزه قدرت محور به افراد اين انگيزه را ميدهد كه قدرت بيشتري در سازمان يا جايگاه خود براي رياست بر ديگران پيدا كنند.
شايد در وهله اول اين نوع انگيزه، چندان جالب نباشد اما براي افرادي كه ايده هاي نابي در سمت هاي مديريتي در ذهن دارند بسيار مشوق است.
انگيزه پيوستگي
اين نوع انگيزه در مشاركت با افرادي انجام مي شود كه در جايگاه قوي تري نسبت به ما قرار دارند.
اين انگيزه ما را در جايگاهي قرار مي دهد كه قبلا به آن دسترسي نداشتيم و الان از آن استفاده مي كنيم.
مراحل شكل گيري انگيزه چيست
روند انگيزه شامل سه مرحله است.
- نياز به احساس تمايل
- انگيزه اي كه در آن نياز به تحريك مي باشد.
- وقتي كه نيازها برطرف مي شوند و به اهدافمان نائل مي شويم.
بنابراين مي توان گفت كه:
انگيزه يك پديده روانشناختي است كه به معني نياز و خواسته هاي افراد است و بايد با يك طرح انگيزشي درگير شوند
در دنياي روانشناسي، دو مكتب عمومي در مورد انگيزه وجود دارد.
اولين مكتب، مدرسه رفتار گرايانه است
كساني كه اين فلسفه را حفظ مي كنند، به ديدگاه تاريك ذهن انسان علاقه اي ندارند.
آن ها بر رفتاري قابل توجه تمركز مي كنند.
نظريه هاي انگيزشي كدامند؟
در اين جا سه نظريه وجود دارد.
- وضعيت كلاسيكي
- وضعيت كنش گر
- آموزش يادگيري (مدل سازي)
مكتب ديگر، نظريه هاي انگيزشي در حوزه روان شناختي است.
در اين زمينه نظريه هاي بسياري وجود دارند كه عوامل فكري مانند، نيازها، باورها، دست نوشته ها، طرح ها، اراده ها، نگرش ها، ارزش ها و غيره را در نظر مي گيرند.
در بالا به بررسي اينكه معني انگيزه چيست پرداختيم، شناخت معني انگيزه به تنهايي كمك زيادي در نحوه استفاده از انواع انگيزه است.
در بخش نظرات تجربيان خود را درباره انواع انگيزه باما در ميان بگذاريد.
منبع : انگيزه در روانشناسي